AFYONKRAHİSAR SAĞLIK BİLİMLERİ ÜNİVERSİTESİ
TEKNOLOJİ TRANSFER OFİSİ
5. TIBBİ VE AROMATİK BİTKİLER ÇALIŞTAYI 2019
AFSÜ’nün sağlık alanındaki çalışmalara, bölge ve ülke ekonomisine katkı sunmak amacıyla gerçekleştirdiği etkinlikler hız kesmeden sürüyor. Bu kapsamda, Afyonkarahisar Sağlık Bilimleri Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi A.Ş. (AFSÜ-TTO) tarafından ulusal katılımlı bir çalıştay düzenlendi.
Rektörümüz Prof. Dr. Nurullah Okumuş’un ev sahipliğinde Korel Termal Otel’de 19-20 Eylül tarihlerinde icra edilen AFSÜ Teknoloji Transfer Ofisi Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Çalıştayı’nın (AFSÜ-TAB) açılış törenine, Vali Mustafa Tutulmaz, Cumhurbaşkanlığı Irak Özel Temsilcisi ve Afyonkarahisar Milletvekili Prof. Dr. Veysel Eroğlu, Afyonkarahisar Milletvekili Av. Ali Özkaya, Antalya Milletvekili ve Meclis Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Araştırma Komisyonu Başkanı Orman Müh. İbrahim Aydın, Tarım ve Orman Bakanlığı Bakan Yardımcısı Akif Özkaldı, Cumhurbaşkanlığı Ekonomi Politikaları Kurulu Üyesi Dr. Hakan Yurdakul, Afyonkarahisar Belediyesi Başkan Vekili Süleyman Karakuş, AKÜ Rektör Vekili Prof. Dr. Şuayip Özdemir, Baro Başkanı Turgay Şahin, AFSÜ Rektör Yardımcıları Prof. Dr. Adem Aslan ve Prof. Dr. Ümit Dündar, protokol üyeleri, farklı üniversitelerden çok sayıda akademisyen, bakanlık, daire ve şube temsilcileri ile öğrenciler katıldı.
“Misyonumuz üniversite-sanayi işbirliğini, proaktif bir yaklaşımla ve sonuç odaklı faaliyetlerle birebir hizmet sunarak hayata geçirmek.”
Saygı Duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasının ardından başlayan açılış törenindeki konuşmasına 19 Eylül Gaziler Günü dolayısıyla “Aziz şehitlerimizi ve ebediyete irtihâl eden bütün gazilerimizi rahmetle yâd ediyor, hayatta olan gazilerimizi saygıyla selamlıyorum.” diyerek başlayan Rektörümüz Prof. Dr. Nurullah Okumuş, AFSÜ-TTO’nun temel amacının, Afyonkarahisar’daki araştırma, teknoloji geliştirme, inovasyon ve teknoloji tabanlı girişimcilik faaliyetlerine ivme kazandırmak olduğunu söyledi.
AFSÜ-TTO’nun, AFSÜ’nün teknoloji transferi ve bilgiyi ticarileştirme potansiyelinin bölge, ülke ve dünya yararına en iyi şekilde kullanılmasını sağlamak için kurulduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Okumuş, ofisin misyonunun, üniversite-sanayi işbirliğini, proaktif bir yaklaşımla ve sonuç odaklı faaliyetlerle birebir hizmet sunarak hayata geçirmek olduğunu dile getirdi.
Tıbbi ve aromatik bitkiler konusunda daha önce çeşitli kurumların desteğiyle düzenlenen bilimsel etkinliklerin ilgili çevrelerde bir farkındalık oluşmasını sağladığını belirten Prof. Dr. Okumuş, son yıllarda bu alanda yapılan çalışmalarla ihracatın arttığını kaydetti.
Prof. Dr. Okumuş şöyle konuştu: “Bakanımız Sayın Veysel Eroğlu’nun tıbbi ve aromatik bitkiler konusunun gündemde kalmasında öncü rolü ve çok büyük katkısı vardır. Bakanlıkların ve üniversitelerin çok büyük destekleri var. Kamu kurumları, bürokrasi ve siyaset bu konuya destek vermeye başladı. Mevzuatta sıkıntı vardı. Geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları konusunda mevzuat oluşturuldu. Hatta bu alanda Çin çok gelişmiş durumda ama bizim mevzuatımızdan bazı bölümler aldılar.
Bu çalıştayı, AFSÜ olarak tıbbi ve aromatik bitkiler konusundaki mevcut ivmeyi ürüne dönüştürmek üzere düzenledik. Bu alanda sorunların ortaya konulması, tartışılması; ülkemizde ve Afyonkarahisar’da ilaç, gıda, kozmetik gibi farklı sektörlerde ham madde olarak kullanılan tıbbi ve aromatik bitkilerin iktisadi boyutunu değerlendirmek, tıbbi ve aromatik bitkiler ekonomisini geliştirmek için ülkemiz açısında yol haritaları belirlemek, bu alanda kamu, özel sektör ve üniversite arasında ortak faaliyet alanlarının oluşturulmasını sağlamak amacıyla yapıyoruz.
Çalıştayımıza katılan bütün paydaş kurum temsilcilerinin bu alanda kalıcı etkileri olan adımlar atılmasına vesile olacak görüş ve önerilerinin, ülkemizin ekonomik sahada ilerlemesine son derece önemli bir katkı sağlayacağından eminim. AFSÜ olarak tıbbi ve aromatik bitkiler sahasında sürdürülebilir nitelikte projelerin hayata geçirilmesi için her tür katkıyı vermeye hazırız.”
Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Özkaldı: “Dışa bağımlılığın azaltılması için tıbbi ve aromatik bitkilerin üretime dönüştürülmesi gerekiyor.”
Çalıştayda konuşan Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Akif Özkaldı, bakanlığın tıbbi ve aromatik bitkiler konusunda yaptığı çalışmalarda önemli mesafeler kat ettiğini söyledi. Türkiye’nin önemli cari açıklarından birinin ilaç sektörü olduğunu hatırlatan Özkaldı, “Dışa bağımlılığın azaltılması için tıbbi ve aromatik bitkilerin üretime dönüştürülmesi gerekiyor.” diye konuştu.
Bakanlığın amacının, bu konuyu sürekli gündemde tutarak bilinç oluşturmak ve ülkenin daha fazla mesafe almasını sağlamak olduğunu vurgulayan Özkaldı, şunları kaydetti: “Ormanlarımızda doğal olarak yetişen her yıl yüz binlerce ton tıbbi ve aromatik bitkinin değerlendirilmeden kayıp servete dönüştüğünü hepimiz biliyoruz. 2005 yılında 35 bin ton odun dışı orman ürünü üretmişiz. Geçen seneki rakamlara baktığımızda bu 20 kat artmış, 2018 yılı sonu itibarıyla 701 bin tona ulaşmış. Bu güzel bir rakam ama bunu artırmamız lazım.
2018 yılı için odun dışı orman ürünlerinin ülke ekonomisine katkısı yaklaşık 4,2 milyar liradır. Dolar bazında ise 740 milyon dolardır. 2023 yılı hedefimiz de 5 milyar dolardır. Dünyadaki pazarın 115 milyar dolar olduğunu göz önünde bulundurduğumuzda, aslında hedefimiz ulaşılamayacak bir rakam değildir.”
Antalya Milletvekili İbrahim Aydın: “Akademik camianın yol göstericiliğine ihtiyacımız var.”
AFSÜ-TAB’da, “Tıbbi ve Aromatik Bitki Çeşitliliğinin Korunmasında, Bunların Üretiminde ve Pazarlanmasında Karşılaşılan Sorunlar ile Alınması Gereken Tedbirlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu” Başkanı Antalya Milletvekili İbrahim Aydın da bir konuşma yaptı.
Konuşmasında çalıştayın bitki çeşitliliği bakımından ön planda olan Afyonkarahisar’da ve sağlık bilimleri alanında faaliyet gösteren tematik bir üniversite olan AFSÜ tarafından yapılmasının önemine dikkat çeken Aydın, bu sahada yapılması gereken düzenlemeler konusunda akademik camianın yol göstericiliğine ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.
Vali Mustafa Tutulmaz: “AFSÜ yönetimini tebrik ediyorum.”
Afyonkarahisar Valisi Mustafa Tutulmaz, tıbbi ve aromatik bitkiler sahasının ülkemiz açısından taşıdığı öneme karşın bugüne kadar gelinen noktanın tatmin edici olmadığını söyledi. Vali Tutulmaz şöyle konuştu: “Afyonkarahisar açısından baktığımızda iklimlerin, yolların kesiştiği bir bölgede olması dolayısıyla bitki örtüsünün çok farklı olduğu bir il… Bunun sonucu olarak bakanlığı döneminde Sayın Veysel Eroğlu tarafından oluşturulan bir Afyonkarahisar Tıbbi ve Itri Bitkiler Merkezi var. Merkezde değişik alanlarda faaliyetler yapılıyor.
Bu alanda potansiyel var ama yeterince değerlendiremiyoruz. Farkındalık oluşturulmaya başlandı ancak biz, bir an evvel sonuca gitmeliyiz. AFSÜ yönetimini tebrik ediyorum. Çalışma alanlarından birini bu alanda belirledi. İlimiz bundan sonraki süreçte sağlığın önemli merkezi konumuna gelecektir. İnşallah çalıştaydan olumlu sonuçlar çıkar ve ülkemize de katkı sağlar.”
Prof. Dr. Veysel Eroğlu: “Hedef olmadığı zaman neticeye ulaşılmıyor.”
Cumhurbaşkanlığı Irak Özel Temsilcisi ve Afyonkarahisar Milletvekili Prof. Dr. Veysel Eroğlu konuşmasında, tıbbi ve aromatik bitkiler alanında ticaret yapmak isteyen yatırımcılara ve iş adamlarına destek olmak istediklerini söyledi. Türkiye’deki bitki türü sayısının Avrupa’dan çok daha fazla olduğuna dikkat çeken Eroğlu, sözlerini şöyle sürdürdü: “Yaklaşık 12 bin 500 bitki türümüz var. Bunun 3 bin 600’ü endemik, yani sadece Türkiye’de var. Dolayısıyla bu çok büyük zenginliktir.
Dünyada 115 milyar dolarlık bir ticaret hacmi var. Türkiye’nin bu zenginliğe rağmen önceleri yaptığı ihracat 150-200 milyon dolardı, şimdilerde 740 milyon dolara çıktı. Bu yeterli değil. Bakanlığım dönemimde 2023 hedefi olarak 5 milyar dolar ihracat hedefi koydum. Bunu gerçekleştirmek çok zor değil.
Hedef olmadığı zaman neticeye ulaşılmıyor. Buna inanalım. Harekete geçelim. Türkiye’de bu işin ehemmiyeti anlaşıldı. İnşallah daha da gelişecek. Dünyada bu alanda çok talep var. Mutlaka bir standardizasyon ve üretim planlaması yapılmalı. İş adamları teşvik edilmeli. Artık ham madde satışı değil ya mamul ya da yarı mamul satışı yapmalıyız.”
Dört Çalışma Grubunun Hazırladığı Rapor Taslakları Kapanış Oturumunda Tartışıldı
Açılış konuşmalarının ardından AFSÜ-TAB’ın ilk oturumuna geçildi. Bu oturumda Yakın Doğu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Kemal Hüsnü Can Başer, “Dünya’da ve Türkiye’de Tıbbi Aromatik Bitkilerin Durumu ve Ülkemizdeki Potansiyeli”, Cumhurbaşkanlığı Ekonomi Politikaları Kurulu Üyesi Dr. Hakan Yurdakul ise “Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Ekonomik Boyutu ve Ulusal Politikalar” başlıklı sunumlarını gerçekleştirdi. Moderatörlüğünü Prof. Dr. Kemal Hüsnü Can Başer’in yaptığı ikinci oturumda ise fitoterapi alanındaki uygulamalar, tıbbi aromatik bitki kaynaklı ilaçların mevzuatı, üretim çeşitliliği ve yeni teknolojiler konularında sunumlar yapıldı.
Çalıştayda oluşturulan dört çalışma grubu şu konu başlıklarında görüş alışverişinde bulunarak rapor taslakları hazırladı: “Afyonkarahisar Özelinde İlaç ve Kozmetik Öncelikli Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Seçim ve Üretim Planlaması”, “Ham maddeden Son Ürüne İş Akış Şemalarının Belirlenmesi ve Afyonkarahisar Özelinde Örnek Model Oluşturulması”, “Tıbbi ve Aromatik Bitkilerde Üretimden Ürüne Bilimsel, Teknik ve Mevzuat Desteği”, “TAB’da Ekonomik Destek, Finansman ve Pazarlama”.
Çalışma gruplarının rapor taslaklarını sunduğu kapanış oturumunda, bütün katılımcılar ele alınan konulara ilişkin görüş ve önerilerini tartışma fırsatı buldu. Çalıştayın kapanışında bir konuşma yapan rektörümüz Prof. Dr. Nurullah Okumuş, AFSÜ’nün tıbbi ve aromatik bitkiler sahasında kalıcı işlere imza atma konusundaki kararlılığını ve bu konunun her platformda bizzat takipçisi olacağını bir kez daha dile getirdi.
AFSÜ-TAB’ın başarıyla tamamlanmasında desteği olan bütün kurumlara ve kişilere teşekkür eden Prof. Dr. Okumuş, çalıştay sonuç raporunun ilgili ve yetkili tüm kişi ve kurumlara ulaştırılmak üzere üniversitemiz tarafından yayınlanacağını belirterek sözlerini tamamladı. Çalıştay katılımcıları da konukseverlikleri ve kusursuz bir çalıştay gerçekleştirilmesi dolayısıyla başta Rektörümüz Prof. Dr. Nurullah Okumuş olmak üzere organizasyonda görev alan bütün AFSÜ personeline teşekkür etti.
Güncellenme Tarihi: 22 Eylül 2023
